انسان از ديرباز سيمان را ميشناخته و با گذشت زمان بر نقش و اهميت آن وقوف و آگاهي بيشتر يافته و هر روز كوشيده است , بناها و ساختههاي خود را مستحكمتر از گذشته احداث نمايد . انسانهاي اواخر عصر حجر كه از طريق شكار كردن و جمعآوري مواد غذايي ارتزاق مينمودند و در پي غذا در ناحيه وسيعي در حركت بودند , در پناهگاههاي موقت زندگي ميكردند . وقوع انقلاب كشاورزي كه به حدود 10000 سال پيش از ميلاد مسيح باز ميگردد , انگيزهاي براي سكونت دائمي و ايجاد ساختمان و خانه براي انسان بود . انسان ديگر بدنبال شكار يا گلههاي خود از جائي به جاي ديگر نميرفت , بلكه براي مراقبت از مزارع خود در يك محل ميماند . در خاورميانه آثار و بقاياي دهكدههاي كاملي با محل سكونت مدوري بنام تولوي "Tholoi" يافت شده كه ديوارهاي آن از گل رس متراكم ساخته شده است . تولوي (Tholoi) گام بسيار مهمي در جستجوي دوام ساختمان به حساب ميآيد . در واقع ايجاد آنها آغاز فرآيند ساختمانسازي است .شناخت انسان از خواص خاك رس و سنگ آهك نقطه عطف مهمي است در تاريخچه "سيمان" و تاريخ "ساختمان و خانهسازي" از اينرو ساختن ملاتهايي كه داراي خاصيت سخت شدن و فشارپذيري بود مورد توجه قرار گرفت و از تركيبات خاك رس و سنگ آهك و مواد ديگر جهت ساختارهاي مهم نظير پلها , تاسيسات بندري و ساختمانهاي بزرگ استفاده گرديده است . در ميان آشوريها و بابليهاي دوران كهن ماده چسبنده بكار رفته اغلب خاك رس بوده است . مصريها با استفاده از آهك و سنگ گچ مادهاي توليد كرده بودند كه شباهت بسياري با بتون فعلي داشت . در روم باستان براي ساختن بناها و ساختمانها از سنگ , سفال , ملات و چوب استفاده ميكردند . آنها از خاك رس , آجر و كاشي و خشت ميساختند و سپس آنها را در كوره ميپختند . ملاتي كه در اتصال سنگها و سفالها از آن استفاده ميشد , مخلوطي بوده از ماسه , آهك و آب و در ساختمان قسمتهايي كه در زير آب قرار ميگرفت مادهاي سيليسي بنام "پوزولانا" اضافه ميكردند , كه ملات را سخت و در مقابل آب مقاوم ميساخت . در واقع منشاء سيمان هيدروليك (تركيبي با آب) به يونان و روم باستان باز ميگردد . مواد مصرفي عبارت بودند از آهك و نوعي خاكستر آتشفشاني كه با آب واكنش آهستهاي نشان داده و تبديل به توده سفتي ميگرديد . اين توده ماده چسبناك ملات و بتون ساخته شده در روم در دو هزار سال پيش و همچنين كارهاي ساختماني بعدي در اروپاي غربي را تشكيل ميداد . آنها از اين ملات در ساختمان برجها , باروها , جادهها , آبانبارها , گرمابهها , معابد , كاخها و قلعهها استفاده ميكردند . خاكستر آتشفشاني كه از معدني در نزديكي شهر "پوزولا" (ايتالياي كنوني) استخراج ميشد , سرشار از سيليكات آلومينيوم بود , و سيمان مشهور "پوزولانا" مربوط به دوران روم باستان نيز از اين نام برگرفته شده است . امروزه اصطلاح پوزولانا (Pozzolana) , يا پوزولان (Pozzolan) يا به خود سيمان اشاره دارد و يا به هر ماده نرم حاوي سيليكات آلومينيومي اطلاق ميشود كه در مجاورت آب با آهك واكنش نشان داده و تشكيل سيمان ميدهد . بهترين سيمان بدست آمده از دوران گذشته , ساخته دست روميان است . تهيه سيمان به طرق علمي جديد از قرن هيجدهم آغاز شد . در سال 1756 "جان اسميتون" ماموريت يافت كه فانوس دريايي كوچك "اديستون" را كه در درياي مانش و در ساحل "كورتوال" انگلستان قرار داشت دوباره بازسازي كند , وي در آزمايشهاي خود موفق شد كه از تركيب سنگ آهك ناخالص و خاك و پختن آن دو , مادهاي شبيه به سنگهاي "پرتلند" بوجود آورد . با سوزاندن مخلوطهاي گوناگون سنگ آهك و خاك رس طي سالهاي بعد تجربيات بيشتري در اين زمينه بدست آمد . در سال 1824 "ژوزف آسپدين" با سوزاندن مخلوط 1 به 3 سنگ آهك و خاك رس به مواد بهتري دست يافت . در شيوه او , عمل سوزاندن در كورهها با چنان حرارتي صورت ميگرفت كه مواد ذوب شده پس از سرد شدن به صورت ذرات ريزي در ميآمدند . ماده بدست آمده كه به صورت پودري نرم بود , وقتي با آب مخلوط ميشد , پس از چند ساعت سفت و سخت ميشد . اين محصول شباهت زيادي به سنگهاي آهكي مستخرج از معدن جزيره "پرتلند" در انگلستان داشت , از اينرو به سيمان "پرتلند" معروف گرديد و وجه تسميه سيمانهاي پرتلند امروزي نيز از اينجا آغاز ميشود . اولين بناي ساخته شده با اين نوع سيمان , بناي پارلمان انگلستان است كه در فواصل سالهاي 52-1840 احداث گرديده است . توليد سيمان پرتلند به سرعت در سرتاسر كشورهاي اروپايي و آمريكاي شمالي گسترش يافت . در حال حاضر نيز سيمان پرتلند عمدهترين سيمان توليدي در جهان است و موارد مصرف عامتري دارد . بعدها "دكتر بوك" رئيس موسسه تحقيقات استاندارد سيمان آمريكا كه به "پدر سيمان" معروف است تركيبات اصلي سيمان را شرح داد كه مورد تاييد صاحبان صلاحيت قرار گرفت . از آن پس در كشورهاي پيشرفته تحقيق و پژوهش پيرامون ساخت انواع جديدي از سيمان و بالا بردن كيفيت محصولات و رشد و توسعه تكنولوژي ساخت سيمان همچنان ادامه داشته است . امروزه سیمان از نظر وزن بزرگترین محصول صنعتی بشری محسوب می شود .